Jesień to moja ulubiona pora roku. To też czas niezwykłej obfitości warzyw i owoców.
Parafrazując początek wiersza Juliana Tuwima, można by powiedzieć:
Warzywami jesień się zaczyna…
Warto teraz świeże warzywa wykorzystywać obficiej w kuchni, bo wkrótce ich zabraknie. Warto też zrobić z nich przetwory – kiszonki, wekowane sałatki, sosy lub po prostu poporcjować na zimowe zupy.
Kapusty
Każdy znajdzie coś dla siebie – od malutkich brukselek, przez dorodne kapusty białe, czerwone, włoskie, po liściaste odmiany, np. jarmuż. Łączy je wysoka zawartość błonnika pokarmowego, a także witaminy C, K, kwasu foliowego oraz składników mineralnych – potasu, żelaza, miedzi i wapnia. Kapusta polecana jest w kuracjach oczyszczających jelita, alkalizujących kwasy żołądkowe oraz przeciwzapalnie na choroby wątroby czy stawów.
JESIENNY BIGOS WARZYWNY
porcja dla 2 osób
500 g kapusty włoskiej
100 g świeżej brukselki
1 cebula, 2 ząbki czosnku
1 duży pomidor
200 g śliwek węgierek
2 łyżki oleju rzepakowego
1 łyżka miodu rzepakowego lub innego ulubionego
3 liście laurowe, 1 gałązka świeżego rozmarynu, 3 ziarna ziela angielskiego
sól, pieprz czarny grubo mielony
Cebulę i czosnek posiekać i podsmażyć w szerokim rondlu na oleju. Kapustę i brukselki poszatkować, dodać do cebuli i czosnku i krótko przesmażyć. Pomidora sparzyć, obrać ze skórki, drobno posiekać i dodać do pozostałych warzyw. Całość doprowadzić do wrzenia, w razie potrzeby dolać ok. 50 ml gorącej wody. Do rondla włożyć liści laurowe, ziele angielskie i rozmaryn, lekko posolić. Dusić na małym ogniu pod przykryciem, często mieszając. Kiedy kapusta zmięknie dodać śliwki przekrojone na połówki i dusić jeszcze przez ok. 15 minut. Pod koniec duszenia dodać pieprz i miód.
Bigos podawać z razowym chlebem.
zdjęcie PIXABAY
Dynie i kabaczki
I wśród nich istnieje wiele odmian. Bardziej mączyste nadają się na placki, kluski, zapiekanki i puree. Te, które zawierają więcej wody, są idealne do zupy, ciasta lub leczo. Słodsze są świetnym dodatkiem nawet do owsianki. Szczególnie cenimy w dyniach ich lekkostrawność, co sprawia, że są obecne w pierwszych stałych posiłkach niemowląt. Dynie zawierają też dużo B-karotenu, witaminy z grupy B, a także dużo potasu i wapnia.
Po więcej przepisów odsyłam do wpisu DYNIOWE LOVE, a dziś:
PLACEK DYNIOWY Z ORZECHAMI
300 g świeżej dyni (sam miąższ)
200 g mąki pszennej razowej (typ 2000)
100 g orzechów laskowych
4 duże jajka
80 g cukru brązowego demerara lub miodu gryczanego
1,5 łyżeczki proszku do pieczenia
1/2 łyżeczki sproszkowanego imbiru
Dynię pokroić w kawałki, a następnie zetrzeć na tarce o grubych oczkach. W misce utrzeć jajka z cukrem (lub miodem) na puszystą masę. Stopniowo dodawać mąkę, cały czas ucierając. Do ostatniej porcji maki dodać proszek do pieczenia i imbir. Powstałą masę wymieszać w utartą dynią i całymi orzechami. Piekarnik rozgrzać do 180 st. C. Blachę o wymiarach 20×20 cm wyłożyć papierem do pieczenia i przelać do niej masę. Wierzch lekko wyrównać łyżką i piec przez ok. 45 -50 minut do „suchego patyczka” ( po upływie czasu pieczenia należy wbić wykałaczkę do samego spodu ciasta, a następnie wyciągnąć ją; jeśli będzie sucha, bez lepkiej warstewki ciasta, to znaczy, że się upiekło).
zdjęcie PIXABAY
Pomidory i papryka
To letnie warzywa, które zbieramy do połowy jesieni, dlatego nawet w październiku często powinny gościć na naszych stołach. Idealnie sprawdzają się też we wszelkich przetworach – sosach, leczo, sokach. W świeżej postaci zawierają sporo witaminy C, B-karotenu i potasu. Dzięki zawartości składników przeciwutleniających, sprzyjają ochronie przed zmianami miażdżycowymi, stabilizują ciśnienie tętnicze krwi i poziom cholesterolu.
PAPRYKA NADZIEWANA KASZĄ I GRZYBAMI
porcja dla 2 osób
2 duże czerwone papryki
1 szklanka świeżych podgrzybków
1 mała cebula
100 g kaszy jęczmiennej pęczak
2 łyżki bułki tartej z razowego pieczywa
1 łyżka oleju rzepakowego
1/2 łyżeczki suszonego tymianku
sól, pieprz
Cebulę posiekać, grzyby oczyścić, pokroić na małe kawałki. Na patelni rozgrzać olej, przesmażyć na nim cebulę i grzyby z dodatkiem tymianku, soli i pieprzu. Kasze ugotować, wymieszać na patelni z grzybami i cebulą. Masę wymieszać z bułka tartą. Odciąć końcówkę z ogonkiem papryki, paprykę wydrążyć i nadziewać masą z kaszy i grzybów, a następnie przykryć odkrojoną częścią tak, aby powstały czapeczki. Piec w piekarniku rozgrzanym do 180 st. C przez 20 minut.
zdjęcie PIXABAY
Cebula
Cebula to nie tylko dodatek do potraw, ale samodzielne fantastyczne źródło fosforu, magnezu, siarki i witaminy C. Jest cenionym składnikiem przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym. Jednocześnie nie należy przesadzać z jej ilością, bo może wywoływać ból żołądka, wzdęcia oraz zaburzenia pracy wątroby.
SOS CEBULOWY Z ZIOŁAMI
(do mięs, warzyw, zapiekanek)
500 g żółtej cebuli
3 łyżki oliwy
2 łyżeczki suszonego majeranku, 1 łyżeczka suszonego tymianku, 1/3 łyżeczki sproszkowanej ostrej papryki
sól, 2 łyżeczki soku z cytryny, 1 łyżeczka miodu
Cebulę pokroić w piórka i usmażyć w rondlu na złoty kolor na oliwie z dodatkiem majeranku, papryki i tymianku. Dolać 50 ml wody (zamiennie 50 ml koniaku), sól, miód i sok z cytryny. Zagotować i dusić pod przykryciem przez 15 min. Cebula powinna być miękka i się rozpadać. Całość zmiksować i ponownie zagotować. W razie potrzeby ponownie doprawić solą, miodem i sokiem z cytryny.
zdjęcie PIXABAY
Buraki
Buraki to zdecydowanie moi jesienni faworyci. Najbogatszy smak wydobywamy z nich po upieczeniu. Jednak lepsze właściwości prozdrowotne mają sok ze świeżego buraka oraz naturalny zakwas. W świeżym soku znajdują się substancje przeciwutleniające, które poprawiają kondycję naczyń krwionośnych, odtruwają wątrobę. Zawiera tez żelazo i polecany jest w niedokrwistości. Poza tym obfituje w potas, wapń i magnez. Z kolei zakwas z buraków to źródło bakterii probiotycznych oraz witaminy C. Działa oczyszczająco na wątrobę, nerki, wpływa też dobrze na cerę.
SAŁATKA Z BURAKÓW WEKOWANA – przepis na 4 słoiki 330 ml
1 kg buraków, najlepiej podłużnych
4 ząbki czosnku
sok z całej cytryny
sól morska
Buraki ze skórką upiec lub ugotować w niewielkiej ilości wody. Obrać ze skórki, pokroić w drobną kostkę. Wymieszać z solą i sokiem z cytryny. Włożyć do spasteryzowanych słoików. Do każdego słoika włożyć ząbek czosnku, wlać wrzątek w ilości zakrywającej poziom buraków. słoiki zakręcić i pasteryzować w piekarniku lub w garnku z gorącą wodą przez 30-40 minut.
zdjęcie PIXABAY
Dodano: 26 września 2020, autor: Dorota Dębogórska